ΔΙΑΤΡΟΦΗ
ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΛΗΨΗ ΚΟΡΤΙΚΟΣΤΕΡΟΕΙΔΩΝ
Η κορτιζόνη αποτελεί ένα από τα πλέον ισχυρά φάρμακα, που αν και κρύβει πολλές παρενέργειες, είναι απαραίτητο για την αντιμετώπιση ορισμένων παθήσεων, γι’ αυτό η σωστή ενημέρωση γύρω από τις πιθανές αρνητικές συνέπειες της κορτιζόνης είναι ο καλύτερος τρόπος για να τις αποφύγουμε και να περιοριστούμε μόνο στα θετικά του φαρμάκου.
Γενικότερα, οι παρενέργειες της κορτιζόνης εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες, όπως η δοσολογία, η συχνότητα και την ύπαρξη άλλων προβλημάτων υγείας. Συνεπώς, μετά από οξεία ή χρόνια λήψη της μπορεί να εμφανιστούν τα εξής:
- Αύξηση του σακχάρου και της πίεσης
- Κατακράτηση υγρών και αύξηση βάρους
- Άλλα (μεταβολές της διάθεσης, ευαισθησία του ανοσοποιητικού, γλαύκωμα/ Καταρράκτης)
Α) Για να αντιμετωπίσετε την κατακράτηση υγρών και αύξηση του βάρους, και της πίεσής σας, κατά το διάστημα που λαμβάνετε κορτιζόνη, και γενικότερα κορτικοστεροειδή, αποφύγετε την κατανάλωση τροφίμων που είναι πλούσιες πηγές νατρίου:
- Αλατισμένα τυριά και ξηρούς καρπούς
- Αλατισμένο βούτυρο και μαργαρίνη
- Καπνιστά, παστά ή κονσερβοποιημένα κρέατα – ψάρια
- Τουρσιά, κονσερβοποιημένα λαχανικά και όσπρια
- Συμπυκνωμένος χυμός τομάτας, ελιές, μαγιονέζα, έτοιμες σάλτσες
- Κύβους λαχανικών και ζωμού κρέατος
- Φαγητά τύπου fastfood, πίτσες, σουβλάκια
- Αλατισμένα σνακ, όπως πατατάκια, γαριδάκια, ποπ-κορν
- Μαγειρική σόδα, μπέϊκιν πάουντερ
Ιδέες για να μειώσετε το αλάτι:
ð Βγάλτε την αλατιέρα από το τραπέζι
ð Βράστε τα ζυμαρικά, το ρύζι, τα λαχανικά και τα όσπρια
ð χωρίς προσθήκη αλατιού στο νερό. Αντί αυτού προσθέστε χυμό λεμονιού ή μικρή ποσότητα λευκού κρασιού
ð Ξεπλύνετε τα κονσερβοποιημένα λαχανικά σε ένα τρυπητό πριν τα μαγειρέψετε σε φρέσκο νερό. Ακόμα καλύτερα προτιμήστε τα κατεψυγμένα λαχανικά
ð Περιορίστε το αλάτι μιας συνταγής στο 1/4
ð Μην ξεχνάτε ότι για να νοστιμίσετε το φαγητό δεν υπάρχει μόνο το αλάτι αλλά κ πλήθος μυρωδικών, καρυκευμάτων και άλλων (π.χ. λεμόνι, ξύδι, φύλλα δάφνης, μηλόξυδο, σκόρδο, ξερή μουστάρδα, κρεμμύδι, πάπρικα, θυμάρι, άνηθος, μαϊντανός, κάρυ, κύμινο, θυμάρι, μοσχοκάρυδο κά).
Β) Πολύ σημαντικά για να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες κατακράτησης υγρών αλλά και αύξησης του σακχάρου αίματος είναι τα εξής:
- Περιορίστε την κατανάλωση ζάχαρης και γενικότερα απλών σακχάρων (μέλι, ζάχαρη, χυμοί) και τροφίμων που τα περιέχουν (γλυκά, ζαχαρωτά, παγωτά, αναψυκτικά κέικ
- Περιορίστε το κορεσμένα λιπαρά (πλήρη γαλακτοκομικά, τυριά & λιπαρά κρέατα, πέτσες, βούτυρο, έτοιμες σάλτσες, μαγιονέζα, dressing κλπ) και τα trans λιπαρά οξέα (επεξεργασμένα κρέατα, τα τηγανητά, τις ζύμες, μπισκότα) τα οποία επιδεινώνουν την αντίσταση στην ινσουλίνη και περιέχουν πολλές "κακής ποιότητας" θερμίδες
- Εάν πίνετε συστηματικά αλκοόλ περιορίστε το σε 1 ποτήρι μαζί με το γεύμα, για να αποφύγετε τυχόν υπογλυκαιμία.
Αντίθετα:
- Κάντε μικρά και συχνά γεύματα, ώστε να διατηρείτε σταθερά επίπεδα σακχάρου κατά τη διάρκεια της μέρας
- Επιλέξτε προϊόντα από άλευρα ολικής άλεσης (ψωμί, φρυγανιές, ζυμαρικά, ρύζι κλπ)
- Να περιλαμβάνετε καθημερινά στο διαιτολόγιό σας κάποια ποσότητα κρέατος, πουλερικών, ψαριού, αυγών, γαλακτοκομικών ή κάποιο όσπριο, το οποίο πρέπει να συνδυαστεί με δημητριακά ολικής άλεσης, ώστε να λάβετε πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας.
- Καταναλώστε λαχανικά (ωμά, ψητά ή βραστά) μαζί με το γεύμα, για να επιτυγχάνεται πιο αργή απορρόφηση του σακχάρου καθώς και φρούτα ως σνακ μαζί με λίγους ανάλατους ξηρούς καρπούς ή λίγο τυρί ανάλατο.
Γ) Για την αποφυγή της οστεοπόρωσης μη ξεχνάτε τη σημασία του ασβεστίου και της βιταμίνης D. Καταναλώστε 2-3 μερίδες από τα παρακάτω πλούσια σε ασβέστιο τρόφιμα:
1 ποτήρι γάλα = 1 κεσεδάκι γιαούρτι = 30γρ τυρί ανάλατο τυρί (cottagecheese, ανθότυρο, κατίκι Δομοκού ή αν βρείτε ανάλατη γραβιέρα, ανάλατη παρμεζάνα** καθώς έχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε ασβέστιο) = 2,5 φλιτζ. Μπρόκολο = 2 φλιτζ. Φασόλια άσπρα = 120γρ αμύγδαλα
**Θα τα βρείτε σε εξειδικευμένα καταστήματα
Η βιταμίνη D, που πέρα από τις διαιτητικές τις πηγές συντίθεται και από την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας στο δέρμα) διευκολύνει την απορρόφηση ασβεστίου. Καλές πηγές βιταμίνης Dαποτελούν τα εξής: λιπαρά ψάρια, το μουρουνέλαιο, η μαργαρίνη και τα εμπλουτισμένα δημητριακά, το βούτυρο, το κόκκινο κρέας και τα αυγά.
Ακόμα, η άσκηση με αντιστάσεις βοηθά να αυξήσουμε την πυκνότητα των οστών και την διατήρηση των επιπέδων του ασβεστίου στο σώμα.