ΛΑΔΕ – Λανθάνων Αυτοάνοσος Διαβήτης Ενηλίκων: Μια συνήθης εσφαλμένη διάγνωση Διαβήτη Τύπου 2
(LADA: Latent aytoimmune diabetes of adults)

Τι είναι ο ΛΑΔΕ; Πότε πρέπει να γίνει έλεγχος για την ύπαρξη του; Πώς γίνεται η διάγνωση και θεραπεία;

Όπως ακριβώς ο διαβήτης τύπου 1, έτσι και ο ΛΑΔΕ (Λανθάνων Αυτοάνοσος Διαβήτης Ενηλίκων) αποτελεί μια μορφή αυτοάνοσου διαβήτη. Αυτό σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται και σκοτώνει τα βήτα-κύτταρα στο πάγκρεας που παράγουν ινσουλίνη. Ωστόσο, η "επίθεση" όλων των βήτα κυττάρων ξεκινά πιο αργά και εξελίσσεται με πιο αργό ρυθμό σε άτομα με ΛΑΔΕ από ό, τι σε άτομα με διαβήτη τύπου 1.

Δεν είναι δυνατό να προβλέψουμε πόσο γρήγορα τα άτομα με αυτοάνοση μορφή διαβήτη θα γίνουν εξαρτημένα από την ινσουλίνη. Τα άτομα με ΛΑΔΕ μπορούν γενικά να παράγουν αρκετή ινσουλίνη για διάστημα από έξι μήνες έως και πολλά χρόνια, πριν γίνει απαραίτητη η θεραπεία με ινσουλίνη.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η ηλικία παίζει σημαντικό ρόλο: Όσο μεγαλύτερης ηλικίας είστε, τόσο περισσότερο το σώμα σας διατηρεί τα βήτα-κύτταρα και την παραγωγή ινσουλίνης. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης και ο αριθμός και τα επίπεδα των αντισωμάτων εναντίον του παγκρεάτος (το πόσο έντονη είναι δηλαδή η «επίθεση» που δέχεται το πάγκρεας)

Σύμφωνα με μελέτες, ο ΛΑΔΕ είναι η πιο κοινή μορφή αυτοάνοσου διαβήτη στους ενήλικες. Λόγω του ότι ο ΛΑΔΕ συνήθως δεν απαιτεί ινσουλίνη βραχυπρόθεσμα και εμφανίζεται σε ενήλικες, συχνά διαγιγνώσκεται ως διαβήτης τύπου 2. Συγκεκριμένα, περίπου το 4-14% των ατόμων που διαγνώστηκαν με διαβήτη τύπου 2 μπορεί να έχουν ΛΑΔΕ. Η λανθασμένη διάγνωση μπορεί να θέσει τα άτομα σε κίνδυνο για διαβητική κετοξέωση, καθώς και σε μακροχρόνιες επιπλοκές.
Επιπλέον, εάν ο αυτοάνοσος διαβήτης παραμείνει αδιάγνωστος, αυτό σημαίνει ότι δεν θα γίνουν εξετάσεις και για άλλες αυτοάνοσες παθήσεις που συνδέονται με αυτόν. Αυτές μπορεί να είναι αυτοάνοσες παθήσεις του θυρεοειδούς ή του γαστρεντερικού, οι οποίες είναι πιο συχνές σε άτομα με ΛΑΔΕ από ό, τι σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.
Τέλος, τα μέλη της οικογένειας κάποιου ατόμου με ΛΑΔΕ μπορεί επίσης να έχουν αυτοάνοσο διαβήτη (π.χ. διαβήτη τύπου 1 ή ΛΑΔΕ) και θα πρέπει να κάνουν διαφορετικές εξετάσεις από τα μέλη της οικογένειας εκείνων με διαβήτη τύπου 2.

Πότε πρέπει να υποψιαστούμε τον λανθάνοντα αυτοάνοσο διαβήτη των ενηλίκων;

• Γενικά χαρακτηριστικά των ατόμων που παρουσιάζουν LADA
• Ηλικία >30 ετών
• Οικογενειακό ή προσωπικό ιστορικό αυτοάνοσης πάθησης
• Χαμηλότερο σωματικό βάρος
• Απουσία χαρακτηριστικών του μεταβολικού συνδρόμου και της αντίστασης στην ινσουλίνη (κοιλιακή παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση)
• Χαμηλότερο c peptide
• Θετικά αυτοαντισώματα έναντι νησιδίων του παγκρέατος
• Συνήθως δεν χρειάζονται θεραπεία κατά τη διάγνωση της νόσου

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση για τον ΛΑΔΕ;

Για τη διάγνωση του ΛΑΔΕ, ο γιατρός παραπέμπει τον ασθενή σε ειδικές εξετάσεις αίματος. Εξαιτίας του ότι πρόκειται για μια αυτοάνοση πάθηση, τα άτομα με ΛΑΔΕ συνήθως βγαίνουν θετικά για τουλάχιστον ένα αυτοαντίσωμα (αντίσωμα που παράγεται από το ανοσοποιητικό μας σύστημα και στρέφεται εναντίον μας) εναντίον των νησιδίων του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη . Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει εξέταση αίματος για να ελέγξει την ύπαρξη αυτοαντισωμάτων στα GAD, IA-2 / ICA512, την ινσουλίνη και ZnT8.

Πολλοί άνθρωποι που ζουν με ΛΑΔΕ αρχικά διαγιγνώσκονται με διαβήτη τύπου 2 και περνούν από μια φάση υψηλών και χαμηλών τιμών προτού λάβουν τη σωστή διάγνωση. Και δεν είναι σπάνιο η λανθασμένη διάγνωση να παραμείνει για χρόνια.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνει έγκαιρα η σωστή διάγνωση για LADA καθώς τα άτομα που πάσχουν από αυτόν κινδυνεύουν περισσότερο να αναπτύξουν μικροαγγειακές επιπλοκές από το διαβήτη όπως είναι η αμφιβληστροειδοπάθεια και η νευροπάθεια, ιδαίτερα μετά την πρώτη δεκαετία από τη διάγνωση της νόσου.

Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε τον ΛΑΔΕ;

Ο ΛΑΔΕ αρχικά μπορεί να ρυθμιστεί μέσω:

• Διατροφής
• Σωματικής άσκησης
• Απώλειας βάρους (εάν απαιτείται)
• Λήψης φαρμάκου για το διαβήτη τύπου 2, όπως είναι η μετφορμίνη

Ωστόσο, καθώς ο ΛΑΔΕ εξελίσσεται, το πάγκρεας χάνει σταδιακά την ικανότητά του να παράγει ινσουλίνη. Η θεραπεία με ινσουλίνη καθίσταται απαραίτητη, σε κάποιο στάδιο της νόσου, όπως συμβαίνει και με τον διαβήτη τύπου 1. Η συνεχής παρακολούθηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα είναι σημαντική για να προσδιορισθεί το πότε θα ξεκινήσει η θεραπεία με ινσουλίνη. Η μέτρηση επίσης της παραγωγής ινσουλίνης, με προσδιορισμό του c peptide, είναι απαραίτητη κάθε 6 μήνες ώστε να προλάβουμε μια ραγδαία επιδείνωση.

Είναι εξαιρετικά σημαντική η αυστηρή ρύθμιση των επίπεδων του σακχάρου καθώς υπάρχει έως και 30% αυξημένος κίνδυνος επιπλοκών από το διαβήτη αυτού του τύπου, μετά την πρώτη δεκαετία.

Αν διαγνωσθείτε με λανθάνοντα αυτοάνοσο διαβήτη των ενηλικών πρέπει οπωσδήποτε να απευθυνθείτε σε ενδοκρινολόγο για τη ρύθμιση της αγωγής σας και για τη συνεχή παρακολούθηση σας.