Τι είναι το Σύνδρομο των Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ);

Οι «πολυκυστικές ωοθήκες» είναι μια διάγνωση που ταλαιπωρεί και «μπερδεύει» πολλές νέες γυναίκες. Πολύ συχνά η παρουσία κάποιων κύστεων στις ωοθήκες ερμηνεύεται σαν παθολογική, χωρίς να είναι,  και άλλες φορές, ενώ υπάρχει παθολογική εικόνα, δεν γίνεται πάντα ο σωστός ορμονικός έλεγχος έτσι ώστε μια νέα γυναίκα να γνωρίζει αν έχει ή όχι το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, μια διάγνωση που μπορεί να επηρεάσει τη ζωή και την υγεία της σε κάθε ηλικία.

Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών ΔΕΝ είναι η παρουσία κύστεων στις ωοθήκες! Το ΣΠΩ είναι μια ορμονική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένα συμπτώματα και σημεία και μια μεταβολική διαταραχή που μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία του σώματος με διάφορους τρόπους.

Η υποψία του συνδρόμου μπαίνει όταν υπάρχουν όλα ή τα περισσότερα από τα παρακάτω προβλήματα:

• Διαταραχή της περιόδου
• Σημάδια αυξημένης δράσης ανδρογόνων στο σώμα όπως υπερτρίχωση στο πρόσωπο και το σώμα, απώλεια μαλλιών ή/και ακμή ή
•  αυξημένα ανδρογόνα στις εξετάσεις αίματος
• Υπογονιμότητα
• Πολλές μικρές κύστεις στις ωοθήκες (εικόνα ωοθήκης σαν «κολιέ μαργαριταριών», με συγκεκριμένα κριτήρια), από όπου προέρχεται και το όνομα του συνδρόμου .  Οι κύστεις αυτές ή θυλάκια περιέχουν ωάρια που δεν μπορούν να ωριμάσουν τελείως λόγω της ορμονικής διαταραχής του κύκλου, είναι γεμάτες με υγρό, είναι καλοήθεις και  πρέπει να είναι συγκεκριμένου μεγέθους και αριθμού για να χαρακτηριστούν κομμάτι του συνδρόμου.  Η παρουσία των κύστεων δεν είναι απαραίτητη για την διάγνωση του συνδρόμου, αν υπάρχουν τα άλλα συμπτώματα

Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι λίγες  κύστεις μπορεί να υπάρχουν και φυσιολογικά στις ωοθήκες γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας και δεν θα πρέπει να συγχέονται με την τυπική εικόνα μιας πολυκυστικής ωοθήκης, που έχει συγκεκριμένα κριτήρια διάγνωσης.

Γνωρίζετε ότι το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών είναι η πιο συχνή ορμονική διαταραχή, που επηρεάζει πάνω από 10% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, αλλά πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν ότι το έχουν;

‘Όλες οι γυναίκες δεν έχουν τα ίδια συμπτώματα και ευρήματα και η βαρύτητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλει σημαντικά από γυναίκα σε γυναίκα. Σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας όλων των συμπτωμάτων του συνδρόμου είναι η αύξηση του σωματικού βάρους πάνω από το φυσιολογικό.      
Η παχυσαρκία δεν είναι χαρακτηριστικός παράγοντας του συνδρόμου, αλλά πάνω από 40% των γυναικών με πολυκυστικές ωοθήκες είναι υπέρβαρες ή παχύσαρκες.

Γνωρίζετε ότι η αύξηση του βάρους μπορεί να επιδεινώσει σημαντικά τη διαταραχή του κύκλου, την υπερτρίχωση και την ακμή σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες;

Ποια είναι η αιτία του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ);

Τα αίτια του ΣΠΩ είναι άγνωστα, αλλά γενετικοί παράγοντες είναι αυτοί που παίζουν σημαντικό ρόλο. Συχνά μια γυναίκα με πολυκυστικές ωοθήκες έχει μητέρα ή αδελφή με το ίδιο πρόβλημα. Αν μια γυναίκα έχει σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, η αδελφή της έχει 50% περίπου πιθανότητα να το έχει και η ίδια.
Η βασική διαταραχή στο σύνδρομο ΣΠΩ είναι ορμονική.
Οι γυναίκες αυτές παρουσιάζουν διαταραχή στην έκκριση των γοναδοτροπινών από την υπόφυση (των ορμονών δηλαδή που είναι υπεύθυνες για τον καταμήνιο κύκλο κάθε γυναίκας) και επίσης παράγουν αυξημένα ανδρογόνα από τις ωοθήκες τους.
Τα ανδρογόνα είναι οι «ανδρικές» ορμόνες οι οποίες όμως παράγονται και στις γυναίκες φυσιολογικά αλλά σε πολύ μικρότερη ποσότητα. Αν, για κάποιο  λόγο, η παραγωγή των ανδρικών ορμονών αυξηθεί, τότε επηρεάζεται η φυσιολογική διαδικασία ωρίμανσης των ωοθυλακίων σε ωάρια (αντί να ωριμάζει ένα ωάριο κάθε μήνα, πολλά ωοθυλάκια δεν καταφέρνουν να φτάσουν σε ώριμο στάδιο και συσσωρεύονται σε μορφή κύστεων στις ωοθήκες) αλλά έχουμε και εμφάνιση συμπτωμάτων όπως:

• η υπερτρίχωση,
• η ακμή,
• η απώλεια μαλλιών
• η διαταραχή στην περίοδο

Μια άλλη ορμόνη που φαίνεται να παίζει μεγάλο ρόλο στην ανάπτυξη του συνδρόμου των πολυκυστικών ωοθηκών είναι η ινσουλίνη. Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας και βοηθάει το σώμα να χρησιμοποιήσει ή να αποθηκεύσει την ενέργεια που παίρνει από τους υδατάνθρακες των τροφών. Πολλές γυναίκες με το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών έχουν αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης λόγω αντίστασης στην δράση της. Η αυξημένη αυτή παραγωγή της ινσουλίνης φαίνεται να αυξάνει την παραγωγή ανδρικών ορμονών από τις ωοθήκες και επίσης συμβάλει στην δυσκολία απώλειας βάρους που πολλές από αυτές τις γυναίκες αντιμετωπίζουν. Σε πολλές από αυτές τις γυναίκες, το πάγκρεας δεν μπορεί να συνεχίσει την αυξημένη παραγωγή ινσουλίνης που χρειάζεται για να διατηρηθούν τα επίπεδα του σακχάρου φυσιολογικά και, με την πάροδο της ηλικίας, αναπτύσσεται σακχαρώδης διαβήτης.

Διαβάστε ακόμα

Ορμόνες και γυναικεία υγεία
Παχυσαρκία και γονιμότητα
Σακχαρώδης διαβήτης κύησης