• 
• 

ΥΠΕΡΘΥΡΕΟΕΙΔΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Υπερθυρεοειδισμός συμβαίνει όταν ο θυρεοειδής παράγει υπερβολική ποσότητα ορμονών Τ3 και Τ4 και, αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε χαμηλή . Όταν ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί, επηρεάζει τον τρόπο που το σώμα χρησιμοποιεί ενέργεια και μπορεί να επηρεάσει και την γονιμότητα και την πορεία μιας εγκυμοσύνης. Η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη αν οι δεν βρίσκεται υπό έλεγχο . Οι έγκυες γυναίκες με ανεξέλεγκτο υπερθυρεοειδισμό  μπορεί να εμφανίσουν υπέρταση και καρδιακά προβλήματα και έχουν αυξημένο κίνδυνο για αποβολή, πρόωρο τοκετό και γέννηση μωρού με πολύ χαμηλό βάρος. Ευτυχώς ο υπερθυρεοειδισμός κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν είναι πολύ συχνός.
Τι μπορεί να προκαλέσει υπερθυρεοειδισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

• Νόσος του Graves. Η νόσος του Graves είναι η πιο συχνή αιτία υπερθυρεοειδισμού στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Είναι και αυτή αυτοάνοση νόσος, δηλαδή συμβαίνει όταν το σύστημα ανοσίας κάνει αντισώματα εναντίον του θυρεοειδούς προσπαθώντας να τον καταστρέψει. Στην περίπτωση αυτή τα αντισώματα ενεργοποιούν το θυρεοειδή, κάνοντας τον να παράγει περισσότερες ορμόνες από όσες χρειάζεται ο οργανισμός. Οι περισσότερες γυναίκες έχουν συνήθως διαγνωσθεί και ξεκινούν θεραπεία πριν την εγκυμοσύνη.
• Υπερέμεση. Γυναίκες που έχουν σοβαρή ναυτία και εμέτους στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης μπορεί να έχουν και διαταραχές στην λειτουργία του θυρεοειδούς τους και, κάποιες φορές μπορεί να αναπτύξουν παροδικό υπερθυρεοειδισμό της κύησης. Αυτός ο τύπος υπερθυρεοειδισμού οφείλεται στα υψηλά επίπεδα της β-χοριακής γοναδοτροπίνης (β hCG), μιας από τις βασικές ορμόνες της εγκυμοσύνης και συνήθως υποχωρεί μετά την 14η-18η εβδομάδα της κύησης (μετά τον 4ο μήνα), οπότε και δεν χρειάζεται φαρμακευτική θεραπεία αλλά στενή  παρακολούθηση.
• Όζοι θυρεοειδούς. Κάποιες φορές υπερθυρεοειδισμός στην εγκυμοσύνη μπορεί να ξεκινήσει από έναν όζο του θυρεοειδούς που παράγει μεγάλες ποσότητες ορμονών.

Ποια είναι τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού;

Η μέλλουσα μαμά μπορεί να παραπονείται για:

• Υπερβολική ζέστη, σε σχέση με άλλα άτομα στον περιβάλλον της\
• Ταχυκαρδίες
• Τρέμουλο στα χέρια
• Απώλεια βάρους ή δυσκολία στο να πάρει βάρος
• Ιδιαίτερη κόπωση
• Διαταραχή στον ύπνο
• Ευερέθιστη διάθεση, έντονο στρες

Πως μπορεί διαγνωσθεί ο υπερθυρεοειδισμός στην εγκυμοσύνη;

Στις περισσότερες γυναίκες συνήθως η διάγνωση έχει γίνει πριν την εγκυμοσύνη με την κλινική εξέταση και τις εξετάσεις αίματος που δείχνουν υψηλές τιμές των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4 και χαμηλά επίπεδα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης TSH. Συχνά χρειάζεται να γίνει και μια ακόμα διαγνωστική εξέταση, το σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς που μας βοηθάει να καθορίσουμε την αιτία του υπερθυρεοειδισμού (για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε το κομμάτι του υπερθυρεοειδισμού).

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνήθως η πρώτη υποψία μπαίνει αν στον αρχικό έλεγχο του θυρεοειδούς βρεθεί μια πολύ χαμηλή τιμή θυρεοειδοτρόπου ορμόνης TSH. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να γίνει επανάληψη της μέτρησης, καθώς και έλεγχος και των άλλων θυρεοειδικών ορμονών και εκτίμηση από ενδοκρινολόγο με εμπειρία στην εγκυμοσύνη. Κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί να γίνουν αρκετές επαναλήψεις εξετάσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα ώστε να καθοριστεί η πιθανή αιτία του υπερθυρεοειδισμού. Αν υπάρχει έντονος υπερθυρεοειδισμός με συμπτώματα, μπορεί να χρειαστεί θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα και πολύ συχνή παρακολούθηση. Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού δεν κάνουμε ποτέ σπινθηρογράφημα! Η διάγνωση βασίζεται στην κλινική εξέταση της εγκύου και τις διαδοχικές εξετάσεις των ορμονών του θυρεοειδούς.

Ποιά είναι η θεραπεία του υπερθυρεοειδισμού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

• Αν βρίσκεστε ήδη σε θεραπεία για υπερθυρεοειδισμό και μείνετε έγκυος, θα πρέπει άμεσα να κάνετε εξετάσεις αίματος και να έρθετε σε επαφή με τον ενδοκρινολόγο σας. Συνήθως χρειάζεται να συνεχίσετε τα φάρμακα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά ο ιατρός σας μπορεί να χρειαστεί  να τροποποιήσει την αγωγή και πιθανόν να σας αλλάξει τα φάρμακα κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Η παρακολούθηση θα πρέπει να είναι πολύ στενή, κάθε 3-4 εβδομάδες έτσι ώστε να διαμορφώνεται η φαρμακευτική θεραπεία ανάλογα με τις ανάγκες της εγκυμοσύνης.
• Αν ο υπερθυρεοειδισμός διαγνωσθεί για πρώτη φορά στην εγκυμοσύνη και τότε θα πρέπει να υπάρξει άμεση αξιολόγηση από ενδοκρινολόγο σχετικά με την ανάγκη έναρξης θεραπείας και τη συχνότητα παρακολούθησης.

Ο υπερθυρεοειδισμός της κύησης συνήθως είναι ήπιος και παροδικός οπότε σπάνια χρειάζεται θεραπεία.
Αν έχετε νόσο του Graves ή κάποιο θερμό όζο που σας προκαλεί υπερθυρεοειδισμό, θα χρειαστείτε θεραπεία με αντιθυρεοειδικά φάρμακα. Κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου της εγκυμοσύνης το προτιμότερο φάρμακο είναι η προπυλθιουρακίλη(PTU). Η μεθιμαζόλη, ένα συχνό αντιθυρεοειδικό φάρμακο, δεν είναι κατάλληλο για το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης γιατί, σπάνια, μπορεί να προκαλέσει γενετικές διαταραχές. Είναι όμως το φάρμακο επιλογής για το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο.

Μιλήστε στο ιατρό σας για τις επιλογές σας και για το ποιό φάρμακο είναι το κατάλληλο για εσάς.

Ο υπερθυρεοειδισμός λόγω της νόσου του Graves συνήθως βελτιώνεται κατά τη δίαρκεια της εγκυμοσύνης αλλά επιδεινώνεται τους πρώτους έξι μήνες μετά τον τοκετό. Για το λόγο αυτό η δοσολογία των φαρμάκων μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει και κατα τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και μετά τον τοκετό.
Σε κάποιες περιπτώσεις, ο υπερθυρεοειδισμός μπορει να μην ελέγχεται στον απαιτούμενο βαθμό με τα φάρμακα, με αποτέλεσμα να μπαίνει σε κίνδυνο η κύηση και το έμβρυο. Στην εγκυμοσύνη απαγορεύεται η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο, οπότε η λύση είναι η αφαίρεση τμήματος ή ολόκληρου του θυρεοειδούς για να βελτιωθεί η νόσος. Το χειρουργείο μπορεί να γίνει με ασφάλεια κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου (4ος-6ος μήνας).
Κατά τη διάρκεια του θηλασμού, τα αντιθυρεοειδικά φάρμακα συνεχίζονται χωρίς κανένα πρόβλημα. Θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο μπορεί να γίνει, αν χρειάζεται, μετά το τέλος του θηλασμού.

Μπορεί να μωρό να χρειαστεί ιδιαίτερη φροντίδα μόλις γεννηθεί;

Η νόσος του Graves είναι αυτοάνοση και οφείλεται σε αντισώματα που ενεργοποιούν τον θυρεοειδή. Τα αντισώματα αυτά μπορεί να περάσουν τον πλακούντα και να προκαλέσουν υπερθυρεοειδισμό στο μωρό. Αν έχετε νόσο του Graves ή είχατε ιστορικό της νόσου στο παρελθόν, θα πρέπει να γίνει έλεγχος αυτών των ειδικών αντισωμάτων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αν βρεθούν αυξημένα πάνω από ένα όριο, το μωρό μπορεί να χρειαστεί ειδική παρακολούθηση τόσο κατά την εγκυμοσύνη όσο και μετά και, κάποιες φορές, μπορεί να χρειαστεί θεραπεία.

Διαβάστε ακόμα

Τί είναι ο υπερθυρεοειδισμός;
Θυρεοειδής και καλοκαίρι