Τι είναι ο υπερπαραθυρεοειδισμός;

Ο υπερπαραθυρεοειδισμός είναι το σύνδρομο που προκαλείται από την αύξηση των επιπέδων παραθορμόνης (PTH) στο αίμα. Οι παραθυρεοειδείς αδένες του σώματος, τέσσερις αδένες μεγέθους μπιζελιού στον τράχηλο, γύρω από το θυρεοειδή, παράγουν την παραθορμόνη, η οποία βοηθά στη ρύθμιση της ποσότητας ασβεστίου και φωσφόρου στο αίμα.

Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός

Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός είναι μια κατάσταση κατά την οποία ένας  (ή και περισσότεροι) παραθυρεοειδής αρχίζει να υπερλειτουργεί και υπερπαράγει παραθορμόνη.

Η παραθoρμόνη (PTH) διατηρεί το ασβέστιο σε φυσιολογικά επίπεδα στο αίμα και όταν το ασβέστιο πέσει χαμηλά, το επαναφέρει στο φυσιολογικό του επίπεδο, μετακινώντας το ασβέστιο από τα οστά, τα νεφρά και τα έντερα στο αίμα. Μεγάλη ποσότητα παραθορμόνης (PTH) οδηγεί στην απελευθέρωση περισσότερου ασβεστίου από τα οστά και με το πέρασμα του χρόνου αυτό ενδέχεται να οδηγήσει σε οστεοπόρωση, πέτρες στα νεφρά και μείωση της λειτουργίας των νεφρών.

Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό απ’ ότι οι άντρες και ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία.

Τι προκαλεί τον πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό;

Η πιο συνηθισμένη αιτία που προκαλεί τον υπερπαραθυρεοειδισμό είναι μια μεμονωμένη καλοήθης ανάπτυξη που ονομάζεται αδένωμα, σε έναν από τους παραθυρεοειδείς αδένες. Ένα αδένωμα προκαλεί υπερδραστηριότητα του αδένα και παράγει περισσότερη παραθορμόνη. Λιγότερο συχνά, και οι τέσσερις παραθυρεοειδείς αδένες μπορεί να υπερλειτουργήσουν λόγω υπερπλασίας  και να παράγουν μεγάλη ποσότητα παραθορμόνης. Μερικές φορές ο υπερπαραθυρεοειδισμός προκύπτει από την ακτινοβολία στην περιοχή του λαιμού ή τη χρήση ορισμένων φαρμάκων. Σε μικρό αριθμό περιπτώσεων, οι άνθρωποι κληρονομούν ένα γονίδιο που οδηγεί στον υπερπαραθυρεοειδισμό, ενώ σπάνια, προκαλείται από τον παραθυρεοειδή καρκίνο.

Πως γίνεται η διάγνωση του πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμού;

Συνήθως, η διάγνωση γίνεται με εξετάσεις αίματος απ’ όπου ανιχνεύονται υψηλά επίπεδα ασβεστίου και παραθορμόνης. Αφού γίνει ο εντοπισμός του πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμού, στη συνέχεια με περαιτέρω εξετάσεις ελέγχονται τυχόν επιπλοκές, όπως για παράδειγμα εάν λειτουργούν σωστά τα νεφρά, εάν υπάρχουν πέτρες στα νεφρά και το επίπεδο της βιταμίνης D.

Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός πρέπει να διαφοροδιαγνωσθεί από άλλες αιτίες αύξησης της παραθορμόνης. Οι πιο συχνές αιτίες αύξησης είναι η έλλειψη βιταμίνης D3 και η μειωμένη νεφρική λειτουργία οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν δευτεροπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό (όχι πραγματική υπερλειτουργία των αδένων)

Τριτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός μπορεί να παρουσιαστεί σε άτομα με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση.

Συμπτώματα του πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμού

Τα άτομα με πρωτοπαθή υπερπαραθυροειδισμό παρουσιάζουν συνήθως τα παρακάτω συμπτώματα:

·         Κατάθλιψη

·         Κόπωση

·         Γενικοί πόνοι

·         Ναυτία και εμετός

·         Δυσκοιλιότητα

·         Αμνησία

Ωστόσο, μερικοί ασθενείς μπορεί να μην παρουσιάσουν κανένα σύμπτωμα.

Θεραπεία πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμού

Η θεραπεία αποφασίζεται ανάλογα με την ηλικία, τα αποτελέσματα των εξετάσεων και τα συμπτώματα που έχει ο κάθε ασθενής και ενδέχεται να είναι είτε χειρουργική είτε φαρμακευτική

Αν κάνετε εξετάσεις και η παραθορμόνη σας βρεθεί ανεβασμένη θα πρέπει να σας δει Ενδοκρινολόγος για να διαπιστωθεί η αιτία της διαταραχής.